مروری بر پیشینه و روش‌های به‌نژادی ذرت شیرین

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

2 گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، کردستان، ایران

چکیده

ذرت شیرین، Zea mays Var. Saccarata از جوان‌ترین شکل­های ذرت است که در پی جهش اتفاقی در ذرت معمولی به وجود آمد و بومیان آمریکایی و قبایل سرخپوست پس از واقف شدن به تفاوت­ها، به کشت و کار آن مبادرت کردند. اولین واریته ثبت شده ذرت شیرین به نام  Black Iroquoise توسط مهاجران اروپایی در سال 1779 نامگذاری شد. در قرن نوزدهم ارقام آزاد گرده‎افشان (OP) سفید رنگ در ایالات متحده آمریکا رواج یافتند. امروزه دو رقم از این نوع هم کشت و هم مصرف می­شوند، یکی واریته کانتری جنتلمن (با دانه­های کشیده و کوچک و ردیف­های نامنظم که به آن ذرت میخ کفشی هم گفته می­شود) و دیگری رقم 'Stowell's Evergreen' است. تحولات علمی در زمینه علم اصلاح نباتات از جمله فناوری دورگ‎گیری با القای صفاتی مانند رسیدگی همزمان، ارتقای کیفیت بلال و مقاومت به بیماری‎ها تحولات شگرفی در تولید ذرت شیرین در قرن بیستم ایجاد نمود. در این جستار، با مروری بر موفقیت‎های حاصل شده در ایجاد ارقام جدید و بهبود صفات کیفی و بازارپسندی ذرت شیرین، تفاوت‎های ژنتیکی آن با ذرت معمولی بررسی و بر نقش هیبریداسیون به عنوان یکی از ابزارهای متداول به­نژادی کلاسیک برای دستیابی به ژنوتیپ­های برتر در ذرت شیرین تأکید شده است. تقسیم‏بندی ارقام هیبرید ذرت شیرین بر اساس عواملی مانند ژن‌های مؤثر بر متابولیسم کربوهیدرات‌ها و درصد قند آندوسپرم، مدت زمان کاشت تا رسیدن محصول، رنگ دانه (زرد، سفید، صورتی، ارغوانی و سیاه)، شکل بلال و نوع مصرف (تازه‎خوری، منجمد کردن، کنسروسازی و صادرات)، بخش دیگری از این مقاله را تشکیل می­دهد. بررسی روش‎های به‎نژادی ذرت شیرین نشان می‎دهد با وجود استفاده از چندین تکنیک و تئوری­های مشخص، به­نژادی ذرت شیرین به علت نتیجه متفاوت حاصل از هر روش، تأثیر گرده­افشانی خارجی (دگرگرده‎افشانی) و فسادپذیری بالای محصول نهایی، در عمل بسیار متفاوت است. مهم­ترین روش­ها در به­نژادی ذرت شیرین مشتمل بر به­نژادی شجره­ای، تولید توده­های سنتزی و مرکب، تلاقی برگشتی و اصلاح به کمک نشانگرهای مولکولی و نیز انتخاب برای برخی صفات ویژه مانند کیفیت خوراکی، تولید بذر، جوانه­زنی بهبودیافته در بذرهای Sh2 و ایجاد مقاومت در برابر آفات و بیمارگرها در بخش دیگری از این مقاله مرور شده‎اند. با توجه به تحولات ژنتیکی که در ارقام ذرت شیرین از دیرباز تاکنون صورت گرفته، در بخش پایانی، انواع واریته­های ذرت شیرین از جمله هیبرید­های تجاری برای مصارف تازه­خوری و هیبرید­های مناسب برای فرآوری معرفی شده­اند.  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A review of the background and breeding methods of sweet corn

نویسندگان [English]

  • Majid AghaAlikhani 1
  • Khosro Mohammadi 2
1 Department of Agriculture, Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
2 Department of Agriculture, Faculty of Agriculture, Islamic Azad University, Sanandaj Branch, Kurdistan, Iran
چکیده [English]

Sweet corn, Zea mays Var. Saccharata is the youngest form of corn that arose after an accidental mutation in the common corn, and the Native Americans and Indian tribes began to cultivate it after becoming aware of the differences. The first registered variety of sweet corn was named Black Iroquois by European settlers in 1779. In the 19th century, white OP (open pollination) cultivars became popular in the United States. Two varieties of this type that are still cultivated and consumed are the Country Gentleman variety (with elongated and small seeds and irregular rows, also called Shoepeg corn) and the 'Stowell's Evergreen' variety. Scientific developments in the field of plant breeding, including the hybridization technology by inducing traits such as ripening at the same time and improving the quality of cobs and resistance to diseases, created tremendous changes in the production of sweet corn in the 20th century. This article with an overview of the successes achieved in creating new cultivars and improving the quality and marketability traits of sweet corn, its genetic differences from common corn, and the role of hybridization as one of the common tools of classical breeding to achieve superior genotype qualities are emphasized in sweet corn. Classification of sweet corn hybrid cultivars based on factors such as genes affecting carbohydrate metabolism and endosperm sugar percentage, planting time until harvest, seed color (yellow, white, pink, purple, and black), cob shape, and type of consumption (freshly eaten, Freezing, canning and exporting) forms another part of this article. Examining sweet corn breeding methods shows that despite the use of a number of specific techniques and theories, due to the different results of each method, the effect of external pollination, and the high perishability of the final product, Sweet corn breeding is very different in practice. The most important methods in sweet corn breeding have been reviewed in another part of this article. These methods include pedigree breeding, production of synthetic and composite masses, backcrossing and breeding with the help of molecular markers, as well as selection for some special traits such as edible quality, seed production, improved germination in Sh2 seeds, and resistance to pests and pathogens. In the final part, all kinds of sweet corn varieties, including commercial hybrids for fresh consumption and hybrids suitable for processing, have been introduced according to the genetic changes that have taken place in sweet corn cultivars since long ago.

کلیدواژه‌ها [English]

  • backcrossing
  • commercial hybrids
  • hybridization
  • molecular markers
  • pedigree breeding
  • synthetic masses
Aslami Nezhad, A., & Samei, A. 2002. Genetic engineering and its applications. Ferdowsi University of Mashhad. 240 p. [In Persian].
Farsi, M., & Zulfali, J. 2011. Principles of plant biotechnology.  Ferdowsi University of Mashhad Press. 554 p. [In Persian].
Naqavi, M., Qara Yazi, B., & Hosseini Salekdeh, Q. 2005. "Molecular Markers." Tehran: Tehran University Press. [In Persian].
Anonymous. 2017. List of sweet corn varieties. Available on the URL//https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_sweet corn_varieties
Abedon, B. G., & Tracy, W. F. 1998. Direct and indirect effects of full-sib recurrent selection for resistance to common rust (Puccinia sorghi Schw.) in three sweet corn populations, Crop Science, 38 (1), 56-61. https://doi.org/10.2135/cropsci1998.0011183X003800010010x
Brewbaker, J. L. 2006. “Development of supersweet maize adapted to the tropical". In: Mercer C. F. (Ed.) Breeding for success: Diversity in Action, Australasian Plant Breeding Conference, Christchurch New Zealand, 18-21 April 2006. Pp: 44-49.,
Fritz, V., Tong, C., & Rosen, C. 2002. Vegetable crop management, Sweet corn. University of Minnesota Press. 370 pp.
Garwood, D. L., McArdle F. J., Vandeslice S. F., & Shannon, J. C. 1976. “Post harvest carbohydrate transformation and processed quality of high sugar maize genotypes”. Journal of the American Society for Horticultural Science, 101 (4), 400-404. https://doi.org/10.21273/JASHS.101.4.400
Hannah, L. C., Tuschall, D. M., & Mans, R. J. 1980. Multiple forms of maize endosperm ADP-glucose pyrophosphorylase and their control by shrunken-2 and brittle-2. Genetics, 95 (4), 961-970. https://doi.org/10.1093/genetics/95.4.961.95, 961
Headrick, J. M., Pataky, J. K., & Juvik, J. A. 1990. Relationships among carbohydrate content of kernels, condition of silks after pollination, and the response of sweet corn inbred lines to infection of kernels by Fusarium moniliforme. Phytopathology, 80 (5), 487-494
Huelson, W. A. 1954. Sweet corn. Interscience publisher, New York.
Lertrat, K., & Pulam, T. 2007. Breeding for increased sweetness in sweet corn. International Journal of Plant Breeding, 1 (1), 27-30.
Ordas, B., Revilla, P., Ordas, A., & Malvar, R. A. 2008. Hybrids sugary × sugary enhancer of sweet corn: A valuable option for cool environments. Scientia Horticulturae, 118 (2), 111-114. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2008.05.024
Rowe, D. E., & Garwood, D. L. 1978. Effect of four maize endosperm mutants on kernel vigor. Crop Science, 18 (5), 709-712. https://doi.org/10.2135/cropsci1978.0011183X001800050003x
Rubino, D. B., & Davis, D. W. 1990. Response of a sweet corn × tropical maize composite to mass selection for temperate-zone adaptation. Journal of American Society of Horticultural Science, 115 (5), 848-853. https://doi.org/10.21273/JASHS.115.5.848
Styer, R. D., & Cantliffe, D. J. 1983. Changes in seed structure and composition during development and their effects on leakage in two endosperm mutants of sweet corn. Journal of American Society of Horticultural Science, 108 (5), 721-728. https://doi.org/10.21273/JASHS.108.5.721
Tracy, W. F., Talbert, L. E., & Gerdes, J. T. 2000.  Molecular variation and F1 Performance among strains of the sweet corn inbred P39. Crop Science, 40 (6), 1763-1768. https://doi.org/10.2135/cropsci2000.4061763x
Yousef, G. G., & Juvik, J. A. 2001. Comparison of phenotypic and marker-assisted selection for quantitative traits in sweet corn. Crop Science, 41 (3), 645-655.  https://doi.org/10.2135/cropsci2001.413645x