اثر ماده ضد تعرق(آترازین) وکودهای زیستی بر عملکرد و خصوصیات بیوشیمیایی ارقام گندم در شرایط دیم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده کشاورزی و صنایع غذایی دانشگاه آزاد اسلامی وتحد علوم و تحقیقات تهران ایران

2 استادیار دانشگاه آزاد اسلامی یادگار امام شهر ری

3 استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی خرم

10.22126/cbb.2024.10544.1071

چکیده

به منظور بررسی واکنش ارقام گندم دیم به ماده ضد تعرق و کودهای زیستی نیتروژنه، آزمایشی در منطقه معتدل سرد (کمالوند خرم‌آباد) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی بصورت اسپلیت فاکتوریل با چهار تکرار در دو سال زراعی 96-1395 و 97-1396 اجرا شد. عامل رقم گندم دیم شامل سه رقم آذر 2، اوحدی و باران در کرت اصلی و ماده ضد تعرق (عدم کاربرد و کاربرد آترازین) و کود زیستی نیتروژنه (عدم کاربرد، کاربرد آزوسپریلیوم، کاربرد ازتوباکتر) به‌صورت فاکتوریل در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. . هر کرت فرعی شامل 6 خط کاشت به طول 6 متر و فاصله بین خطوط 20 سانتی‌متر و تراکم بذر 250 دانه در متر مربع بود. ابتدا از خاک مزرعه دیسک زده شد. سپس کودهای سوپرفسفات تریپل و سولفات پتاسیم و اوره براساس نتایج آزمون خاک در مزرعه پخش شد و توسط دیسک با خاک مخلوط گردید. پس از آماده شدن بستر براساس نقشه طرح، کرت‌ها آماده شد. قبل از انجام کشت کودهای آزوسپیریلوم و ازتوباکتر به صورت بذرمال در تیمارهای مربوطه اعمال شد. بدین منظور ابتدا بذرها را خیس نموده، و به-منظور چسبندگی بیشتر مقداری شکر با بذرها مخلوط کرده و سپس آزوسپیریلوم و ازتوباکتر به میزان یک لیتر برای 100 کیلوگرم بذر استفاده گردید. ضمناً کود اوره به سه قسمت تقسیم شده که یک سوم آن را با خاک مخلوط کرده و بقیه آن را در دو مرحله و فقط در تیمار شاهد استفاده شد. ماده ضد تعرق آترازین با غلظت 400 پی‌پی‌ام (پودر وتابل 80%) در دو مرحله یکی مرحله به ساقه رفتن در اواخر اسفند ماه و دیگری در زمان قبل از گرده افشانی با استفاده از سم‌پاش 20 لیتری و به‌صورت هدایت شده به‌کار برده شد. برای کنترل علف‌های هرز از علف‌کش تری‌بنورون‌متیل (گرانستار) به میزان 15 گرم در هکتار و کلودینافوپ‌پروپارژیل (تاپیک) به میزان 6/0 لیتر در هکتار در مرحله انتهای پنجه‌زنی و ابتدای ساقه‌دهی استفاده شد.
در سال اول رقم اوحدی با کاربرد آترازین و ازتوباکتر بیشترین و رقم آذر 2 بدون کاربرد آترازین و با کاربرد ازتوباکترکمترین عملکرد دانه (به-ترتیب 2420 و 2000 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (به‌ترتیب 7595 و 7000 کیلوگرم در هکتار) را داشت، اما در سال دوم رقم باران با کاربرد آترازین و بدون کاربرد کود زیستی بیشترین و رقم آذر 2 بدون کاربرد آترازین با کاربرد آزوسپریلیوم کمترین عملکرد دانه (به‌ترتیب 2765 و 2083 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد بیولوژیک (به‌ترتیب 8465 و 7083 کیلوگرم در هکتار) را تولید نمود. کاربرد کود زیستی میزان پروتئین دانه را افزایش و کاربرد آترازین میزان فعالیت آنزیم‌های پراکسیداز و پلی‌فنل‌اکسیداز را در اندام هوایی کاهش داد. به این ترتیب در شرایط آب و هوایی استان لرستان کشت ارقام اوحدی و باران همراه با کاربرد آترازین و کود زیستی پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

effect of atrazine and bio-fertilixers on yield and biochemical traits of wheat cultivars in rain fed condition

نویسندگان [English]

  • farnam nasiri 1
  • amin azadi 2
  • masoud rafiee 3
1 Ph.D student department of agricultural sciences and food industries science and research branch islamic azad niversity tehran iran
2 department of plant breeding yadegar-e-emam khomeini(rah)shahre rey branch islamic azad university tehran iran
3 3- Assistant professor of Crop and Horticultural Science Research Departmen, Lorestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, AREO, Khorramabad, Iran.
چکیده [English]

Drought is one of the crises of the country in recent years. In Lorestan province, as in many regions of the country, in addition to reducing the amount of rainfall, its inappropriate distribution and intensity also has a negative effect on the production of crops, including wheat, in rainy conditions. The introduction of cultivars adapted to the rainy conditions of cold regions is being developed, but choosing the most suitable cultivar for each region will help the economy of farmers in the region while increasing production. The aim of this study was to investigate the effects of nitroxin biofertilizers and atrazine antiperspirant on three wheat cultivars Azar 2, Baran and Ohadi.
Materials and Methods In order to investigate the morphological and biochemical response of rainfed wheat cultivars to anti-transpiration and nitrogen biofertilizers, an experiment was carried out in a randomized complete block design with split-factorial plot arrangement with four replications in the cold temperate zone (Kamalvand Khorramabad) in two cropping years 2016-7 and 2017-8. The factor of rainfed wheat cultivar (Azar2, Ohadi and Baran) was in the main plot and anti-transpirant (no application and application of atrazine) and nitrogen biofertilizer (no application, application of azospirillium, application of Azotobacter) as factorial were in sub-plots. Atrazine antiperspirant with a concentration of 400ppm (80% powder and tablet) in two stages, one stage at the end of March and the other at the time before pollination using a 20 liter sprayer and as Guided was used. Morphological traits were measured on 20 cm length of each plot, including plant height, number of spikes per square meter, number of seeds per spike and weight of 1000 seeds on 5 plants. After Bartlett's test, compound variance analysis (two years) was performed for morphophysiological traits and for biochemical traits, simple variance analysis (one year) was performed.
The use of antiperspirant and biofertilizer could improve the characteristics investigated in this research. In the first and second year respectively, Ohadi and Baran cultivars had the highest harvest index with the use of atrazine and azotobacter and the lowest harvest index without the use of antiperspirant and biological fertilizer. By keeping the stomata semi-closed, atrazine reduces transpiration and helps maintain the plant's water content under drought stress conditions, and its application can help increase rain production. The highest amount of seed protein was obtained with the use of Azotobacter, which was not significantly different from the use of Azosprilium. The activity level of antioxidant enzymes decreased with the use of antiperspirant atrazine. In this way, in the climatic conditions of Lorestan province, the cultivation of Azar 2 and Baran cultivars along with the use of atrazine and biofertilizers is suggested.
Keywords: Antioxidant.enzyme, azospirillium, catalase, harvest index, proline

کلیدواژه‌ها [English]

  • bio-fertilizers
  • harvest index
  • yield